Zabawki sensoryczne odgrywają ważną rolę w pierwszych etapach życia dziecka. To właśnie przy ich użyciu maluchy mają możliwość odkrywania własnej mapy ciała, uczyć reakcji na bodźce zewnętrzne, a także aktywizują do działania, pobudzając przy tym funkcje intelektualne i poznawcze. Tego typu przedmioty stymulują rozwój dziecka poprzez dotyk. Jakie pełnią funkcje i jak z nich korzystać? Poznajcie działanie zabawek sensorycznych.
Czym są zabawki sensoryczne?
Zabawki sensoryczne, jak sama nazwa wskazuje, są to przedmioty, które pomagają dzieciom wchodzić w interakcje z nimi za pomocą zmysłów. Celem takiego działania jest proces kształtowania umiejętności odbierania, rozumienia i organizowania bodźców, pochodzących z otoczenia. Czynności te składają się na integrację sensoryczną, która umożliwia dziecku prawidłowy rozwój intelektualny, poznawczy czy społeczny. Zabawki sensoryczne dedykowane są maluchom, u których stwierdzono zaburzenia integracji sensorycznej lub nadpobudliwość psychoruchową. Ich podstawową funkcją jest usprawnienie zaburzonej funkcji i umiejętności przetwarzania bodźców w mózgu. Dzięki temu u dzieci można kompensować deficyty i rozwijać naturalne zdolności.
Jakie funkcje pełnią zabawki sensoryczne?
Zabawki sensoryczne są mniej popularne od komercyjnych gadżetów, od których uginają się sklepowe półki. Wynika to z faktu, że dla przeciętnego klienta, w tym przypadku rodziców, mogą okazać się mało atrakcyjne. Choć nie zawsze tak jest! Przedmioty w postaci masy plastycznej, puchowych piłeczek czy prostych instrumentów muzycznych mogą dobrze komponować się pod kątem kolorystyki i estetyki. Ich stosowanie w codziennej zabawie dziecka przynosi znacznie więcej korzyści w postaci integracji zmysłów – dotyku, słuchu i wzroku. Zabawki sensoryczne spełniają wiele ważnych funkcji w kontekście rozwoju i kompensacji deficytów. Do najważniejszych należą:
- Rozwojowa – wspiera rozwój wszystkich zmysłów;
- Kompensacyjna – wyrównuje braki i niweluje posiadane przez dziecko deficyty;
- Zabawowa – dostarcza rozrywki;
- Sensoryczna – integracja wszystkich zmysłów;
- Motoryczna – rozwój czynności ruchowych.
Wyżej wymienione funkcje sprowadzają się do realizacji głównego celu – wspieranie holistycznego rozwoju i korygowanie zaburzeń integracji sensorycznej.
Jak korzystać z zabawek sensorycznych?
Zabawki sensoryczne są to proste w obsłudze przedmioty dostosowane do wieku i potrzeb dziecka. Pociechy wchodzą w interakcje z obiektem za pośrednictwem zmysłów. Mogą je dotykać, oglądać, a także wykonywać inne czynności, które aktywizują funkcje intelektualne. Pociechy, bawiąc się nimi, zdobywają doświadczenie i wiedzę o otaczającym ich świecie. Poniżej przedstawiamy kilka zasad korzystania z zabawek sensorycznych.
Dostosuj zabawki sensoryczne do wieku dziecka
Z zabawek sensorycznych korzystać mogą nie tylko niemowlęta, ale także starsze dzieci, które mają trudności w odbiorze bodźców, pochodzących ze świata zewnętrznego. Mogą również korzystać z nich starsze dzieci w ramach zabawy, rozwijając swoje umiejętności manualne i psychomotoryczne. Podczas wyboru ważne, aby zabawki sensoryczne były w pełni dostosowane do wieku i możliwości dziecka. Na szczęście z ich różnorodnością nie ma większego problemu, gdyż w sklepach stacjonarnych i internetowych znajdziemy dużą gamę produktów.
Ustal czas użytkowania
Co za dużo, to niezdrowo! Jak często to słyszeliśmy i powtarzamy w ciągu życia niczym mantrę? Fraza ta ma swoje odzwierciedlenie także w procesie zabawy dziecka czy oglądania różnych bajek. Zabawki sensoryczne, przeznaczone do stymulacji zmysłu wzrokowego, słuchowego, dotyku i równowagi, powinny być użytkowane z głową. Warto wyznaczyć małemu dziecku czas na zabawę, odkrywanie i poznawanie poszczególnych przedmiotów. Zbyt długi czas poświęcony na te czynności może zmęczyć umysł dziecka i doprowadzić do przeciążenia bodźcami. Jeśli chcemy uzyskać trwałe efekty w postaci rozwoju konkretnych funkcji u niemowląt i dzieci, to należy podchodzić do tego ostrożnie i stopniowo zwiększać czas korzystania z zabawek sensorycznych.
Stwórz optymalne warunki do korzystania
Korzystanie z zabawek sensorycznych powinno odbywać się w komfortowych dla dziecka warunkach. Może się wydawać, że przygotowanie odpowiedniego pomieszczenia nie ma szczególnego znaczenia, jednak jest to błędne myślenie. Podczas zabawy, pociecha potrzebuje skupić się na wykonywanej czynności. Dlatego ważne, aby miejsce było dostosowane do tego działania i stwarzało możliwości do swobodnej interakcji. W tym celu warto wyłączyć telewizor i inne rozpraszacze, które mogą selektywnie wpłynąć na uwagę i skupienie się dziecka.